Dr. Reno Debets en Ing. Astrid Oostvogels

Ing. Astrid Oostvogels, werkt sinds januari 2017 als Research Technician op de afdeling interne oncologie in het laboratorium Tumorimmunologie van het Erasmus MC. Haar baas, Universitair Hoofddocent Reno Debets, is hier het laboratoriumhoofd. In deze functie is hij sinds 2000 werkzaam voor het Erasmus MC. In 2015 is Dr. Reno Debets in contact met Prof. dr. Casper van Eijck gekomen en sindsdien werken ze intensief samen.

Astrid en Dr. Debets onderzoeken in het lab bloed- en tumormonsters van allerlei stadia en vormen van alvleesklierkanker. De drie vormen die hierbij worden onderscheiden zijn: 1. Lokale (opereerbare) alvleesklierkanker 2. Lokaal uitgebreide alvleesklierkanker, een iets agressievere vorm (locally advanced) en 3. uitgezaaide alvleesklierkanker.

Sinds een jaar of zes is de aandacht voor het immuunsysteem in de behandeling van kankersoorten hevig toegenomen. Immuuntherapie zorgt ervoor dat bepaalde witte bloedcellen (over het algemeen T lymfocyten) in aantal en/of activatie toenemen zodat die de tumor kunnen gaan aanpakken. Behalve het geven van alleen immuuntherapie, blijkt met name de combinatie met standaardtherapie de effecten van immuuntherapie op diverse vormen van kanker behoorlijk te verhogen. In alvleesklierkanker zitten echter weinig actieve immuuncellen -deze worden buiten de deur gehouden of inactief gemaakt- waardoor het toepassen van immuuntherapie voor alvleeskliertumoren extra inspanning en onderzoek vergt, en de zoektocht naar de juiste combinatie therapie belangrijk maakt.

In de toekomst hebben we van alle patiënten naast het genetisch paspoort van de tumor een ‘immuunpaspoort’ nodig. Dit geeft ons inzicht hoe de tumor zich zal ontwikkelen en zal gaan reageren op de behandeling. De optelsom helpt ons bij het selecteren en combineren van behandelmethoden voor de patiënt , aldus Dr. Reno Debets.

Voor het immuun monitoring project zijn er tot op heden van 100 patiënten baseline gegevens verzameld gebruik makend van bloedmonsters. Van deze patiënten onderzoeken Astrid en Dr. Debets in het lab de aantallen van zo’n 20 verschillende immuuncellen, en de aanwezigheid van ongeveer 300 combinaties aan immuunmerkers. Het uiteindelijke doel is om van 200 patiënten over deze informatie te beschikken. Dit geeft robuuste data van de drie verschillende patiëntengroepen, daarnaast zijn de onderzoekers in staat het effect van de verschillende (standaard)therapieën weer te geven. Dit langere termijninzicht biedt de mogelijkheid echt te gaan bouwen op immunologische data. Ook kunnen de immuunpaspoorten in combinatie met overlevingsdata van deze patiënten in de nabije toekomst worden vertaald naar mogelijkheden voor klinische studies. Binnen één tot vijf jaar wordt verwacht met deze opgedane kennis nieuwe combinatietherapieën te selecteren voor patiënten met alvleesklierkanker.

Astrid Oostvogels: Het onderzoek zit nu nog in de laboratoriumfase, dus voor huidige alvleesklier kankerpatiënten kunnen we helaas nog niet zoveel betekenen. Tijdens de komende fase zullen we in staat zijn om aan de hand van immuun gegevens nieuwe behandelmethoden te kiezen

Meer interviews