27 augustus 2025
Achter de schermen bij alvleesklierkankeronderzoek met arts-onderzoeker Songul
'Hoe gaat het tijdens een studie, gefinancierd door Support Casper, achter de schermen aan toe? Wat komt er allemaal bij kijken? Wat doet een arts-onderzoeker precies?' Dat zijn vragen die vaak worden gesteld en dat is volkomen logisch! Songul Kucukcelebi is arts-onderzoeker in het Erasmus MC en dagelijks betrokken bij diverse onderzoeken naar alvleesklierkanker. Naast haar werk in het lab, heeft ze ook veel contact met patiënten. Dit is hoe haar gemiddelde werkdag als arts-onderzoeker eruitziet.
Ochtend
Songul: "Als we weten dat we de volgende dag poli hebben, bereiden we dit de dag ervoor voor. Tijdens de poli komen mensen op afspraak voor controles, een scan, bloedafname of voor een uitslag. Het kan ook zijn dat er iemand komt voor een screening. Bij een screening gaan we onderzoeken of iemand een kandidaat is voor een studie waar we op dat moment mee bezig zijn. In het geval van een screening nemen we bijvoorbeeld bloed af, wordt dit naar het lab gestuurd, waar het wordt geanalyseerd of iemand in aanmerking komt voor de desbetreffende studie."
Na patiënten te hebben bezocht op de poli, gaat Songul door naar de dagbehandeling. Een dagbehandeling in een ziekenhuis is een moment waarbij patiënten een dag, of een gedeelte van een dag, worden opgenomen voor een behandeling, onderzoek of kleinschalige operatie. Zij gaan dus dezelfde dag weer naar huis. Songul: "Hier zien we mensen die in een bepaalde studie zitten en worden behandeld. Tijdens de dagbehandeling starten we bijvoorbeeld de medicatie op en nemen bloed af. Dat bloed is dan specifiek voor de studie. Dat bloed wordt naar het lab gestuurd, daar verwerkt en opgeslagen. Zodra de studie is afgerond, gaan we alle bloed samples analyseren."
Middag
Na de poli, op donderdagmiddag, heeft Songul samen met haar collega's een multidisciplinair overleg, ook wel MDO genoemd. Tijdens zulke overleggen worden patiënten van de dag besproken. Songul: "De MDO's op donderdagmiddag zijn niet alleen met mijn directe collega's, maar ook met andere ziekenhuizen. In het overleg wordt de behandeling van patiënten met elkaar bepaald en wordt ook gekeken of deze patiënten kandidaat zijn voor een studie. Als dat zo is, dan gaan ze een screeningsprocedure in en zien wij ze dus terug op de poli." Of iemand een kandidaat is voor een onderzoek is afhankelijk van veel verschillende criteria. Ieder onderzoek heeft namelijk onderzoekscriteria. Songul: "Een goede screening is heel belangrijk omdat we op basis daarvan kunnen zien of zij bij een studie kunnen aansluiten of juist op een later moment kunnen aanhaken."
Songul: "Het kan ook zijn dat we door de radiologie of operatiekamer worden gebeld dat we een biopt van een tumor krijgen. Dan zetten we hier in het lab alles klaar. Een biopt van een tumor moet namelijk volgens een speciale manier worden verwerkt. We willen niet dat de cellen doodgaan waardoor we de biopt niet meer kunnen gebruiken voor onderzoek. Na het verwerken wordt het biopt ingebed in een soort kaarsvet en maken we weefselblokjes van het biopt. Deze worden dan opgeslagen. Zodra een studie klaar is, wordt alles onderzocht, zo ook de weefselblokjes met de cellen van de tumor."
Lopende alvleesklierkankeronderzoeken
De werkdag van Songul bestaat uit diverse werkzaamheden, maar zoals wel duidelijk wordt, heeft zij ook veel contact met patiënten die momenteel in lopende studies zitten. "Op dit moment werk ik mee aan verschillende onderzoeken, waaronder DURIPANC en NeOncoFRAx project", vertelt Songul.
DURIPANC is een studie die zich richt op een combinatiebehandeling van twee immunotherapieën voor patiënten met uitgezaaide alvleesklierkanker, na chemotherapie te hebben voltooid. Het doel van het NeOncoFRAx project is om een nieuwe therapie, een gepersonaliseerd kankervaccin, voor patiënten met alvleesklierkanker te ontwikkelen.
Songul: "Het NeOncoFRAx project zitten we op dit moment nog in de beginfase, waarbij optimalisatie en praktische haalbaarheid naar een gepersonaliseerd kankervaccin wordt onderzocht. Dat is eigenlijk de basis voor een behandeling. Er lopen veel onderzoeken, omdat we allemaal hetzelfde doel hebben, namelijk een behandeling ontwikkelen voor patiënten met alvleesklierkanker. Maar ieder onderzoek zit in een andere fase. Er zit jaren tussen het opstarten van een onderzoek tot het moment dat we patiënten hiermee mogen behandelen. Sommige onderzoeken komen steeds dichterbij dat moment, terwijl andere onderzoeken echt nog in de beginfase zitten."
Doneer en steun alvleesklierkankeronderzoek
Songul is een arts-onderzoeker en zij kan haar werk doen door onder andere financiering van Support Casper. Steun ook onderzoek naar alvleesklierkanker met een donatie. Samen maken we het verschil.